In de afgelopen decennia heeft Dr. Lucas Derks baanbrekend experiënteel onderzoek gedaan naar dit fenomeen, waaruit een belangrijk nieuw paradigma is ontstaan: de ruimte is het belangrijkste organiserende principe van het brein. Alles wat wij denken, denken wij driedimensionaal.
Internationale wetenschappers zoals Julian Jaynes, Edward T. Hall en Barbara Tversky onderschrijven dit principe.
Psychotherapie en wetenschappelijk onderzoek worden door mentale ruimte psychologie meer met elkaar verbonden: deze denkwijze slaat een brug tussen ‘spatial cognition’ en ruimtelijke psychotherapieën, met vele toepassingen.

Methodieken als familieopstellingen, het Sociaal Panorama en Time Line Therapy kunnen allen worden verklaard vanuit het principe van de mentale ruimte.